Sen polifazowy – czym jest sen wielu faz?

Sen polifazowy oznacza sen składający się z więcej niż dwóch segmentów w ciągu doby, czyli sen wielofazowy. Innymi słowy, zamiast jednego cyklu spania, jakiego przestrzega większość ludzi na świecie, sen polifazowy polega na tym, iż stosujemy system wielu drzemek w ciągu jednej doby.

Pierwsze wzmianki na temat tego rodzaju techniki snu pojawiły się w tekstach Leonarda da Vinci w XV wieku. Temat rozwinął się jednak dopiero podczas I wojny światowej.

Przestrzeganie polifazowego wzorca snu niekoniecznie zmniejsza całkowitą liczbę godzin snu zasadniczego – może ona być dokładnie taka sama, jednak musimy pamiętać, iż im dłużej śpimy tym krótszy jest nasz sen głęboki.

Jeśli z kolei obudzimy się w fazie głębokiego snu, pełne wybudzenie ze snu głębokiego zajmie nam o dużo więcej czasu. Sen polifazowy uczy nasz własny organizm, jak najlepiej wykorzystać czas odpoczynku, by regenerować się szybciej.

Na czym więc dokładnie polega sen polifazowy, co oznaczają definicje takie jak sen bifazowy, sen czterofazowy oraz ile mamy technik snu polifazowego?

Tego wszystkiego dowiesz się z naszego artykułu.

Rodzaje snu polifazowego

Temat snu polifazowego jest coraz popularniejszy w Polsce i krajach zachodnich z uwagi na to, iż wielu naukowców uważa tę metodę snu jako tą, która była pierwotnie stosowana przez naszych przodków.

Badania nad tą techniką snu pokazały, iż wszelkie zaplanowane drzemki powinny być zawsze w stałych i przestrzeganych przez osobę śpiącą odstępach czasowych. Oznacza to stałe godziny snu – tylko wtedy będzie mieć to najbardziej pozytywny wpływ na ludzki organizm.

Istnieją także różne techniki snu, jakie możemy realizować w ciągu całej doby – omówimy je poniżej.

Sen bifazowy

Ten rodzaj snu możemy podzielić na dwie fazy – jedną, która odbywa się w nocy (ok. 6 godzin) i drugą, która jest drzemką w ciągu dnia trwającą nie dłużej niż 30 minut.

Ta metoda jest stosowana przez wielu ludzi zupełnie nieświadomie, bowiem każdy z nas zna osobę, która lubi ucinać sobie krótkie drzemki w ciągu dnia.

Sen czterofazowy

Jak sama nazwa wskazuje, sen czterfazowy składa się z czterech drzemek w ciągu dnia, które odbywają się średnio co cztery godziny.

Harmonogram snu obejmuje cztery 30-minutowe drzemki co 6 godzin, co daje łącznie 2 godziny snu na dobę. Jak widzimy, w tym rodzaju najważniejsze jest stosowanie krótkich drzemek, jednak długość snu jest bardzo niewielka i mniejsza niż 8 godzin.

Sen sześciofazowy

W ciągu nocy nie śpimy wcale, natomiast w ciągu dnia ucinamy sobie 6 dwudziestominutowych drzemek.

W ogólnym rozrachunku sprawia to, iż śpimy tylko 2 godziny w ciągu dnia, co może mieć bardzo niedobre konsekwencje dla naszego zdrowia.

Sen “everyman”

W nocy śpimy do trzech godzin, zaś w ciągu dnia ucinamy 3 drzemki trwające od 20 do 30 minut.

Ten sposób jest znacznie mniej drastyczny aniżeli poprzedni, gdyż pozwala nam spać 5 godzin na dobę i stanowi połączenie drzemki ze snem nocnym.

Sen polifazowy – Zalety

Należy zaznaczyć, iż nie ma żadnych naukowych dowodów pochodzących z badań nad snem polifazowym na to, że przyjęcie polifazowego harmonogramu snu jest korzystniejsze niż tradycyjnego harmonogramu monofazowego lub dwufazowego.

Nie ma też dowodów na to, że organizm przystosuje się kiedykolwiek do skrajnie ograniczonej ilości snu. Sen polifazowy może być korzystny w sytuacjach, gdy alternatywną opcją jest całkowite niewyspanie, jednakże w każdym innym wypadku sen monofazowy ma znacznie więcej zalet.

Sen polifazowy – Wady

Spanie polifazowe może przynieść dużo negatywnych skutków dla zdrowia.

W badaniu przeprowadzonym w 2017 r. przez Trusted Source naukowcy przeanalizowali harmonogramy snu 61 studentów studiów licencjackich i porównali ich nawyki dotyczące snu z wynikami w nauce.

Badacze odkryli, że studenci z nieregularnym rozkładem snu mieli zakłócenia rytmu okołodobowego porównywalne z podróżą samolotem do trzech stref czasowych. Sen polifazowy był związany z gorszymi wynikami w nauce, nawet jeśli studenci spali tyle samo godzin.

Harmonogramy snu polifazowego, które zmniejszają całkowitą liczbę godzin spędzanych na spaniu, mogą prowadzić do takich samych zagrożeń dla zdrowia, jak wszelkie inne formy niedoboru snu.

Przewlekły niedobór snu zwykłego, jak i snu głębokiego naraża Cię na następujące objawy:

• niepokój
• podwyższone ciśnienie krwi
• epizod depresyjny
• cukrzyca
• choroby serca
• otyłość
• obturacyjny bezdech senny
• psychoza
• udar mózgu

Sen polifazowy – ile drzemek w ciągu doby?

System spania wpływa na nasze dobre samopoczucie, jednak tak samo ważna jest zbilansowana dieta, odpowiednio dłuższa faza rem oraz cały cykl naszego spania.

Jeśli koniecznie chcemy skorzystać z tego rodzaju snu przy jednoczesnym zachowaniu zdrowego rozsądku, najlepiej sprawdzi się sen bifazowy, czyli najpierw zasypiamy w nocy, śpiąc około 6 godzin, a w ciągu dnia, po pracy, ucinamy sobie 30 minutową drzemkę.

To najmniej inwazyjny rodzaj snu polifazowego, który spowoduje, że nie będziemy zdezorientowani tak, jakbyśmy chcieli całkowicie zrezygnować ze spania w nocy.

Czy sen polifazowy działa?

W chwili obecnej nie ma dowodów na to, że przyjęcie harmonogramu snu polifazowego, który ogranicza całkowitą ilość snu, jest skuteczne w utrzymaniu optymalnego zdrowia psychicznego i fizycznego.

Sen polifazowy może być korzystny w sytuacjach, gdy nie jest możliwe przestrzeganie regularnego harmonogramu snu, np. podczas podróży. Seria krótkich drzemek może pomóc zniwelować niektóre skutki niedoboru snu.

Musimy pamiętać, że o naszym komforcie snu może decydować wygodny materac, dobre łóżko, odpowiednia wilgotność powietrza w sypialni czy temperatura w pokoju.